Kątowniki - stolarskie, budowlane, ślusarskie. Jaki kątownik najlepszy?

21-10-2021

Kątownik to często używane narzędzie nie tylko przez ekipy budowlane czy zawodowych stolarzy. Sięgają po niego majsterkowicze i działkowcy oraz osoby wykonujące przeróbki i drobne prace remontowe we własnych domach czy biurach. Kątownik przydaje się wszędzie, gdzie precyzja w wyznaczaniu kątów jest niezbędna.

Rodzaje kątowników

W zależności od materiału, potrzeb i przeznaczenia możemy wyróżnić kilka rodzajów kątowników. Najprostszy podział to kątowniki drewniane i metalowe. Przyrządy wykonane z drewna są tańsze (chociaż nie zawsze), lżejsze i nie podlegają korozji. Ich wadą jest mniejsza żywność i możliwość wypaczenia pod wpływem wilgoci w dłuższej perspektywie czasowej. Urządzenia metalowe są trwalsze, ale też droższe i cięższe. Można używać ich za to w różnych warunkach atmosferycznych.

Najprostsze przyrządy nie posiadają ruchomych części. Zbudowane są z dwóch prostopadłych ramion na stałe połączonych pod kątem 90o. Bardziej zaawansowany jest kątownik składany, który wyposażony jest w dwa "luźno" połączone ze sobą ramiona, którymi można poruszać. Inny podział to taki, w którym wyróżniamy kątownik stolarskie, ślusarskie oraz kątownik budowlany.

katownik nastawny

Kątowniki stolarskie

Kątownik stolarski składa się z drewnianego ramienia (uchwytu) i osadzonego w nim pod kątem prostym drugiego ramienia z wąskiego paska sztywnej blachy, najczęściej z podziałką milimetrową. Służy do znaczenia i mierzenia obrabianych materiałów drewnianych.

katownik stolarski

Kątownik stolarski może służyć do:

  • sprawdzenia, czy dany kąt ma 90°,
  • wyznaczenia połowy kąta prostego (45°),
  • znajdowania środka koła,
  • jako narzędzie pomocnicze np. przy cięciu (aby krawędzie były równoległe do siebie) lub jako prosta linijka czy ekierka.

Używane są też całkowicie metalowe kątowniki płaskie i służą do wyznaczania linii i kątów prostych na dużych powierzchniach.

Condor Przymiar kątowy aluminiowy 250x165mm Stanley kątownik uniwersalny stalowy 300mm
Condor Przymiar kątowy aluminiowy 250x165mm CON-MSA-1625 Stanley kątownik uniwersalny stalowy 300mm 0-46-151

15 zł

kup teraz cena

159 zł

kup teraz cena

Kątownik ślusarski

Kątowniki ślusarskie wykonane są z metalu najczęściej w postaci dwu ramion, pomiędzy którymi jest kąt prosty. Używane są do trasowania oraz w celu sprawdzenia dokładności wykonania kąta prostego. Sprawdzenia dokonuje się poprzez przyłożenie kątownika (najlepiej krawędziowego) do badanych powierzchni. Jeżeli kątownik dolega do nich i niewidoczne są prześwity, wówczas oznacza to istnienie kąta prostego.

katownik slusarski

Rodzaje kątowników ślusarskich:

  • płaski – ramiona jednakowej grubości
  • kątownik krawędziowy – krawędzie jednego z ramion ścięte z obu stron (kąt 60°)
  • płaski z podstawą (stopą) – używany zazwyczaj na płycie traserskiej
  • z pogrubionym ramieniem (płaski lub krawędziowy)
  • pełny krawędziowy — kształt prostokąta z dwoma bokami ściętymi
  • walcowy – odtwarza kąt prosty pomiędzy czołami i osią walca
  • środkownik — kątownik do wyznaczania środków okręgu na czole walca (dodatkowa listwa pod kątem 45°)
  • nastawny
  • równoramienny
Limit Kątownik ze stopką 200x130mm 120480207 Limit Kątownik stalowy 120st 279850101 Limit Kątownik stalowy ze stopką 45st. 70x100mm 279840102
Limit Kątownik ze stopką 200x130mm 120480207 Limit Kątownik stalowy 120st 279850101 Limit Kątownik stalowy ze stopką 45st. 70x100mm 279840102

55 zł

kup teraz cena

75 zł

kup teraz cena

1205 zł

kup teraz cena

Kątowniki budowlane

Kątownik budowlany wykorzystuje się przy remontach i przy powstawaniu nowych obiektów. Wykonuje się je ze stali hartowanej, stali konstrukcyjnej lub nierdzewnej, jako jednolite lub łączone. Produkowany asortyment kątowników obejmuje wymiary od 50x40 mm do 1000x500 mm. Wymagania odnośnie do wymiarów i dokładności wykonania można znaleźć w normach PN-68/M-53160 oraz DIN 875.

katownik stolarski

Kątownik budowlany może mieć postać:

  1. krawędziowy płaski,
  2. krawędziowy z grubym ramieniem,
  3. wymiary krawędzi roboczej kątownika krawędziowego,
  4. powierzchniowy płaski,
  5. powierzchniowy z grubym ramieniem,
  6. kątownik ze stopką powierzchniowy
  7. walcowy,
  8. kątownik krawędziowy pełny

Klasa dokładności kątownika

Kątowniki wykonuje się w następujących klasach dokładności: 00, 0, 1 i 2. Ze względu na dużą dokładność ich wykonania w praktyce warsztatowej wystarczy klasa 1, a do prac traserskich 2. Klasa dokładności dotyczy przede wszystkim kątowników ślusarskich (warsztatowych). Kątowniki budowlane oraz kątowniki stolarskie w większości przypadków są to narzędzia pozaklasowe.

Klasa dokładności to wartość błędu maksymalnego, jaki może wystąpić podczas wykonywanego nim pomiaru. Innymi słowy, określa się to jako błąd procentowy w stosunku do pełnego zakresu pomiarowego.

Pomiar kąta

Do pomiaru kąta z dokładnością 1° używa się kątomierzy tarczowych lub nastawnych, posiadających naniesioną podziałkę w pełnych stopniach. Do pomiarów dokładniejszych niż 1° używa się kątomierzy kombinowanych lub uniwersalnych. By pomiary kąta były bardzo dokładne, używa się liniałów sinusowych, których zakres pomiarowy wynosi 0°- 60°.

katomierz tarczowy

Kontrola płaskości oraz kąta prostego

Do kontroli płaskości powierzchni i prostoliniowości używa się liniałów stalowych, a do kontroli kąta prostego (90°) - kątowników warsztatowych. Zarówno liniały stalowe, jak i kątowniki wykonane są w różnych klasach dokładności. Najdokładniejsze są liniały oraz kątowniki ostrzowe (krawędziowe), których pomiarowa krawędź ostrzowa zabarwiona jest na czarno, dla zapewnienia lepszego kontrastu. Podczas kontroli obserwowana jest szczelina świetlna pomiędzy kontrolowaną powierzchnią a krawędzią pomiarową narzędzia. Przy użyciu szczelinomierza można skontrolować wielkość odchyłki od linii prostej lub od kąta prostego.

Jaki kątownik jest najlepszy?

Kątownik jest to przyrząd służący do sprawdzania kąta prostego między sąsiednimi ścianami. Sprawdzamy nim zarówno kąty zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Kątowniki mają często ściętą krawędź na wierzchołku kątownika — to bardzo ważne, dzięki takiej ściętej krawędzi można dokładnie sprawdzić kąt przy zaokrąglonych narożnikach. Wbrew pozorom, takie narożniki zdarzają się stosunkowo często, szczególnie przy pracach budowlanych.

W zależności od tego, jaką budowę i przeznaczenie będzie mieć dany kątownik, taka będzie wysokość jego ceny. Najbardziej podstawowe kątowniki stolarskie i budowlane zakupimy już od 5 złotych. Droższe są narzędzia aluminiowe i stalowe. Ich cena porusza się w granicach 20 złotych. W przypadku kątowników nastawnych i poszerzonych o dodatkowe funkcje przyjdzie nam zapłacić nawet 50 złotych. Najdroższe są kątomierze, kosztujące ponad 100 złotych oraz przyrząd z elektronicznym odczytem za ponad 400 złotych i więcej. Najdroższe narzędzia pomiarowe to narzędzia wykonane w klasie dokładności. Im lepsza klasa dokładności tym narzędzie jest lepsze. Wiąże się to z technologią produkcji, wykorzystanymi materiałami oraz selekcją jakościową na linii produkcyjnej.

Na koniec chciałbym wspomnieć, aby każdy kupujący i użytkownik miał na uwadze, iż nawet najbardziej dokładne kątowniki posiadają błąd w pomiarze. Oczywiście największe odchylenie maja kątowniki pozaklasowe stosowane np. w budowlance. Jeżeli pomiar mam być jak najdokładniejszy, należy pokusić się o kątownik z klasa dokładności.

 

 

 

Informacje ze świata narzędzi.

Nowości, poradniki, testy narzędzi, porady dotyczące wyboru odpowiedniego narzędzia, promocje i okazje!

Jeżeli chcesz otrzymywać takie informację wpisz adres mailowy, na który będziemy wysyłali informację o nowych wpisach.

Nie wahaj się. Bądź na bieżąco!

Zapisując się do Newslettera otrzymujesz od Nas kod rabatowy o wartości

10 zł

 
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zgodnie z polityką prywatności