Każdemu z nas kiedyś zdarzyło się, że zerwał się gwint. Sytuacja patowa, bo nie jesteś w stanie wyjąć całej ściany, czy metalowego bloku. Co więc można zrobić, zamiast kosztownej wymiany niemal wszystkiego, by tylko mieć nowy gwint? Wtedy właśnie przydaje się znajomość gwintowników i narzynek.
Gwintownik to narzędzie skrawające służące do nacinania gwintów wewnętrznych (nakrętki, gwinty w ścianie, itd.). Budową i kształtem przypomina śrubę, tylko zamiast gwintu ma ostrza skrawające.
Narzynka służy do nacinania gwintów zewnętrznych. Używa się zwykle kształtu walcowatego, na którym narzynane zostają gwinty. Narzynka przypomina w działaniu nakrętkę, z tą różnicą, że zamiast gwintu w środku, ma ostrza.
Tyle jeśli chodzi o definicję. Oba narzędzia dzielą się na kilka kategorii.
![]() |
![]() |
Topex Narzynki i gwintowniki 32szt 14A426 | Geko Narzynki i gwintowniki kpl. 110el. G38300 |
Gwintowniki ręczne posiadają proste rowki i są najprostszym rodzajem tego narzędzia. Używane są zwykle przy pracach jednostkowych, ewentualnie małych seriach. Stosowanie ich wymaga korzystania z kilku różnych narzędzi:
Ze względu na stosowanie narzędzi, gwintowanie dzieli się na stopnie: jednostopniowo (jednym narzędziem), dwustopniowo (dwoma), trzystopniowo (trzema).
Gwintowniki maszynowe używane są do prac wieloseryjnych, stosuje się je w jednym podejściu, wykorzystywane są w różnych pracach i formach gwintów, można je podzielić na dwa rodzaje:
Narzynki przeznaczone są do nacinania gwintu zewnętrznego na walcu. Narzynki można wyróżnić:
Gwinty metryczne mają kąt 60 stopni. Dzielą się one na standardowe gwinty i drobnozwojne. Standardowe są tańsze, natomiast są też znacznie mniej precyzyjne, niż drobnozwojne. Gwinty drobnozwojne zostały wykonane na potrzeby pracy dokładnej i wysokowydajnej. Narzędzia drobnozwojne zwykle sprzedaje się w zestawie dwu-sztukowym: gwintownik właściwy i wykańczający.
Gwinty metryczne drobnozwojne różnią się przede wszystkim skokiem gwintu (odległość pomiędzy wierzchołkami gwintu w przekroju wzdłużnym). Tak, jak dla gwintu zwykłego wielkość skoku rośnie wraz z wielkością średnicy, tak gwint drobnozwojny zwiększa się znacznie wolniej.
Różnica między gwintami calowymi, a metrycznymi polega głównie na operowaniu inną miarą. Są one o zarysie trójkątnym o kącie 60 stopni. Gwinty calowe pochodzą z krajów anglosaskich i stąd mają nieco inne kąty i różnice skoków.
Gwinty calowe mają kilka standardów:
Podsumowując, wybór gwintownika lub narzynki metrycznej nie jest zbyt skomplikowany. Wystarczy znać odpowiedni rozmiar gwintu, dobrać osprzęt w postaci pokrętła do gwintowników ręcznych lub oprawki do narzynek i można rozpoczynać pracę. Przy gwintownikach calowych niestety dodatkowo przydadzą się tabele przeliczeniowe, aby można było np. przeliczyć gwint calowy mając do dyspozycji jedynie informacje o wartościach metrycznych. Postaram się w najbliższym czasie takie tabele umieścić na Naszym blogu.
Autor: Sławomir Gagatek – właściciel sklepu z narzędziami Narzedziak.pl Absolwent Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Z rynkiem narzędziowym związany 2005 roku. Doświadczenie i wiedza poparta wieloma certyfikatami i szkoleniami. Prywatnie majsterkowicz hobbysta.
Zapisz się do Naszego Newslettera Czy artykuł, który właśnie przeczytałeś, wzbudził Twoje zainteresowanie? Czy pragniesz być na bieżąco z nowymi wpisami na naszym blogu? Zapisz się do naszego newslettera i bądź informowany o ekskluzywnych promocjach oraz najnowszych informacjach ze świata narzędzi! Nie wahaj się. Bądź na bieżąco!
|